Een jeugdrechter beschikt over een arsenaal aan maatregelen en reacties om toe te passen m.b.t. een minderjarige die verdacht wordt van het plegen van een jeugddelict, of die hieraan schuldig wordt bevonden.
Intussen loopt in Antwerpen een proefproject waarbij jeugdrechters nu ook een elektronische monitoring kunnen opleggen. Jongeren, alsook hun directe omgeving, worden daarbij intensief begeleid en gemonitord (via de enkelband van de minderjarige).
Bij een positieve evaluatie zal deze maatregel ook uitgerold worden naar andere regio's in Vlaanderen.
Jeugddelictplegers tussen de leeftijd van 12 en 18 jaar kunnen in aanmerking komen voor elektronische monitoring.
Jongeren die hiervoor aangemeld worden, zullen een screening ondergaan om na te gaan of deze maatregel een haalbare optie is. Het gaat immers verder dan een loutere monitoring: er wordt ook een intensieve begeleiding aan gekoppeld. Dit verloopt in samenspraak met de ouders, de school en eventuele andere belangrijke personen in het leven van de minderjarige. Deze laatste en zijn ouders moeten ook steeds (geïnformeerd) instemmen met de maatregel.
Omdat de maatregel toch vrij ingrijpend is in het leven van de jongere en van zijn of haar omgeving, is het bij de screening van groot belang om na te gaan of de betrokkene reeds de mentale capaciteit heeft om de omvang en impact van deze maatregel te begrijpen.
Bepaalde jeugddelicten worden uitgesloten van deze mogelijkheid: het gaat daarbij over een aantal geweldsdelicten, zedendelicten of over leidinggevende functies in drugshandel.
Wanneer de jongere aan alle voorwaarden voldoet en instemt met de maatregel, volgt deze een traject op maat met een vast uurrooster en specifieke afspraken die nageleefd moeten worden (zoals bv. schoolgaan, therapie volgen, plaatsen vermijden, …). De bedoeling van dit traject is om de jongere structuur te bieden in het dagelijkse leven en hem of haar te ondersteunen bij zijn re-integratie in de maatschappij, zodat het risico op recidive in de toekomst beperkt wordt.
De voorafgaande screening en de begeleiding worden ondersteund door een Elektronische Monitoring-begeleider.
De maatregel kan voor een periode van minstens drie en maximaal zes maanden worden opgelegd.