Voor gevangenisstraffen van meer dan 2 jaar en maximaal 3 jaar die werden uitgesproken na 31 augustus 2022 gelden voortaan andere regels. Straffen die werden uitgesproken voor 31 augustus 2022 vallen onder de ministeriële omzendbrieven over de toekenning van elektronisch toezicht en over de voorlopige invrijheidstelling.
Samengevat komt het erop neer dat de straf in principe in de gevangenis dient te worden uitgezeten. Toch zijn er mogelijkheden voorzien om de straffen buiten de gevangenis te ondergaan. In ieder geval dient u zich eerst altijd aan te bieden bij de gevangenis. Daar wordt dan bekeken onder welke vorm u de straf zal dienen uit te zitten.
Wanneer moet u zich aanbieden
Wanneer uw vonnis definitief is geworden moet u zelf niets ondernemen. Op een gegeven moment zult u een zogenaamd “gevangenisbriefje” ontvangen. Na ontvangst hiervan moet u zich binnen de 5 werkdagen aanbieden bij een bepaalde gevangenis.
U doet er goed aan hierop vrijwillig in te gaan. wanneer u zich niet tijdig aanbiedt, zult u geseind worden en zal de politie u aanhouden.
Welke mogelijkheden zijn er voor de uitvoering van de straf?
- Beperkte detentie
Beperkte detentie houdt in dat u de gevangenis elke dag mag verlaten voor maximaal 16 uren. Dit is dan om te kunnen gaan werken, een opleiding te volgen of om familiale redenen.
U verblijft alleen nog ‘s avonds en ’s nachts in de gevangenis. U dient dus niet te beschikken over een eigen adres om van de beperkte detentie te kunnen genieten.
Beperkte detentie is te combineren met penitentiair verlof.
- Elektronisch toezicht
Wanneer u onder elektronisch toezicht (E.T.) staat, bent u verplicht om op een bepaald adres te verblijven. Dit is niet noodzakelijk uw eigen adres. Dit kan ook bij familie of vrienden. Via een enkelband wordt gecontroleerd of u de opgelegde regels naleeft.
Tijdens het elektronisch toezicht mag u gaan werken, een therapie volgens, een opleiding volgen,…
Ook E.T. is combineerbaar met penitentiair verlof.
- Voorwaardelijke invrijheidstelling
Voorwaardelijke invrijheidstelling (V.I.) houdt in dat u voor het einde van uw straf wordt vrijgelaten. Aan deze vrijlating zijn voorwaarden verbonden die u tijdens een bepaalde periode dient na te leven. Wanneer u de voorwaarden zou schenden kan uw V.I. opnieuw worden ingetrokken en dient u de rest van uw straf alsnog uit te zitten.
- Voorlopige invrijheidstelling met het oog op verwijdering of overlevering
Dit betekent dat u voor het einde van uw straf het grondgebied moet verlaten. Ook hier krijgt u voorwaarden opgelegd.
U kunt ook een V.I. krijgen zodat u kan worden overgeleverd naar een land dat voor u een Europees of Internationaal aanhoudingsbevel heeft afgeleverd.
Vanaf wanneer komt u in aanmerking?
Een V.I. kan u pas krijgen nadat u minstens 1/3e van uw straf heeft ondergaan (in de gevangenis of daarbuiten onder elektronisch toezicht). Voor de berekening van deze termijn wordt een eventuele periode dat u in voorhechtenis zat, meegeteld.
6 maanden voordien komt u in aanmerking voor een beperkte detentie of elektronisch toezicht.
Aan welke voorwaarden dient u te voldoen?
Uw aanvraag zal door een strafuitvoeringsrechtbank (SURB) worden beoordeeld. Uw aanvraag zal alleen maar worden goedgekeurd wanneer aan volgende voorwaarden wordt voldaan:
- U moet in uw eigen behoeften kunnen voorzien (deze voorwaarde is niet nodig voor beperkte detentie en voor een V.I. met het oog op verwijdering of overlevering).
- Er mag geen ernstig risico bestaan dat u een gevaar zou betekenen voor anderen.
- Er mag geen ernstig risico bestaan dat u de slachtoffers zou lastigvallen.
- U dient een positieve houding te hebben t.o.v. uw slachtoffer(s) (deze voorwaarde geldt niet voor een V.I. met het oog op verwijdering of overlevering).
- u dient inspanningen te leveren om de burgerlijke partij(en) te vergoeden.
Procedure
De procedure voor een aanvraag van een van de bovenvermelde modaliteiten is vrij omslachtig en technisch. U kunt hiervoor steeds beroep doen op een van onze advocaten. Zij kennen de procedure op hun duimpje en kunnen u helpen om het dossier zo snel en volledig mogelijk voor te leggen aan de strafuitvoeringsrechtbank zodat u geen dag te lang in hechtenis verblijft.
Nog vragen of bijstand nodig?
Contacteer een van onze gespecialiseerde advocaten om u bij te staan!